Scars upon the land

Kijk eens op een kaart van het Amerikaans continent. In het westen loopt een bergketen van Alaska tot aan de Mexicaanse grens. Het zijn de veel bezongen Rocky Montains. Met 4500 kilomter van noord naar zuid de langste bergketen van de Verenigde Staten. Dat is 15 keer Nederland onder elkaar. 

De ontstaansgeschiedenis van deze bergketen is smullen voor geografen en geologen. Het is de wordingsgeschiedenis van de aarde zelf. Laten we eens door de Rockies wandelen langs haar geologische tijdschaal. 500 miljoen jaar geleden: het continent Amerika in wording ligt nog ten zuiden van de evenaar. 100 miljoen jaar geleden: op de huidige plek van de Rockies ligt een enorme binnenzee vol marine leven. 70 miljoen jaar geleden: de binnenzee trekt zich terug, via rivieren die ontstaan wordt sediment laag voor laag afgezet. Die lagen zijn vandaag de dag nog goed te zien. 60 miljoen jaar geleden: de continentale plaat waar de toekomstige bergketen op ligt wordt opgetild. De Rocky Mountains vormen zich, tweemaal zo hoog als tegenwoordig, vergelijkbaar met de hoogste toppen in de Himalaya. Erosie door water en wind doet de toppen afslijten en de dalen vullen met sediment, tot wel 3 kilometer hoog. 25 miljoen jaar geleden: grote vulkaanuitbarstingen zorgen voor een deken van as en puin die de Rockies volledig begraven. Opnieuw slijten rivieren daarna diepe dalen uit en vormen zo geleidelijk het landschap dat we tegenwoordig zien. Hier en daar hebben gletsjers brede dalen uitgesleten als een finishing touch. 

Wie denkt dat het altijd zo zal blijven heeft het mis. Het landschap is hier altijd in beweging. In 1976 koste een enorme vloedgolf hier meer dan 100 mensen het leven. En er komt meer. De beweging van de continentale platen die 25 miljoen jaar geleden begon gaat nog steeds door. Het trekt het hele Amerikaanse continent langzaam in tweeën. Magma komt van onder het aardoppervlak omhoog, duwt tegen het oppervlak en rekt de bergketen langzaam in zijwaartse richting uit. Uiteindelijk zullen de Rocky Mountains imploderen en wellicht weer een binnenzee worden. Het is een interessante gedachte dat niet het politieke noord-zuid onderscheid maar de geologische oost-west verdeling het land uiteindelijk in tweeën zal doen splijten. 

Een stukje van de lange bergketen loopt door Colorado, waar het is verheven tot nationaal park. Een topattractie, zeker nu in het hoogseizoen. Het scoort 4 miljoen bezoekers per jaar. Estes Park, het plaatsje net buiten de toegang is een grote nep wild-west kermis. Motels, parkeerterreinen, fast food ketens verwelkomen de bezoeker. Ik sta in de file bij de ingang van het nationale park. Eenmaal binnen vind je een stuk of zes bezoekerscentra met grote parkeerterreinen. Sommigen zijn al vroeg op de dag vol. Ik snap nu waarom John Denver zijn zorg uitspraak in het nummer 'Rocky Mountain High': "Why they try to tear the mountains down to bring in a couple more. More people, more scars upon the land"

Toch, eenmaal binnen is er ruimte genoeg. Het park is bijna zo groot als de provincie Utrecht. Je kunt er alleen ronddolen, of onder begeleiding van een authentieke ranger, met gleufhoed en al. Deze rangers doen fantastisch werk. Velen zijn vrijwilliger. Doen ze dat meer dan 250 uur per jaar, hebben ze gratis toegang tot alle nationale parken in de VS. Het zijn enthousiaste mensen. Vooral hun programma's voor kinderen zijn goed doordacht. Vervul alle opdrachten uit een boekje en je wordt heel officieel ingezworen als Junior Ranger. Dat deel gaat er serieus aan toe. Compleet met "raise your right hand" doe de belofte om goed voor de natuur te zorgen. Een mooi idee, want wie goed voor de natuur zorgt, doet dat misschien ook voor zijn buur. Zo houden we de boel toch een beetje bij elkaar.