Scheef

Hoe markeer je het moment waarop je een nieuwe verzameling begint aan te leggen? Ik zeg op het moment dat je een derde exemplaar van iets aan je collectie toevoegt en ontdekt dat je er meer van wilt. Vandaag is het zover. Een nieuwe verzameling. Van wat? Van torens. Niet zomaar torens, ze staan scheef. 

Gewone hoge torens spaar ik al een tijdje. Ze tellen mee als ik er bovenop heb gestaan. Dat begon bij de TV toren in toen nog Oost-Berlijn. Daarna het Empire State Building en verder omhoog. Osaka, Taipeh, Toronto, Melbourne, Shanghai en toen kon de hoogste in Dubai natuurlijk niet ontbreken. 

Maar scheve? Zijn er meer dan die van Pisa? Ja, er gaat een wereld van scheefhangers voor me open nu ik voor de meest overhellende toren ter wereld sta. In een ver land op een ander continent zul je denken. Nee, het is niet ver van de Nederlandse grens. In het dorpje Surhuusen iets ten noorden van de stad Emden. 

De eerste scheve toren die ik ooit zag stond in een groepje. In Bologna, waar de Torre Garisend de scheefte is: ze staat drie meter uit het lood. 

Pisa, die vier meter uit het lood staat volgde later. Een paar jaar geleden ontdekte ik het scheefste exemplaar van Nederland in het Groningse dorp Bedum. Met 35 meter niet zo hoog  die van Pisa , maar op die hoogte staat ze wel schever dan de Italiaanse beroemdheid. 

En zoals nu nog Dubai de hoogste heeft moet er ook een scheefste zijn. Ja, hier in Surhuusen. De toren van de kerk uit 1450  is niet indrukwekkend hoog, maar 27 meter. Toch, op die hoogte staat ze wel meer dan twee meter uit het lood. Met een hellingshoek van vijf graden streeft ze haar Italiaanse rivaal in scheefheid met een hele graad voorbij. Het is gemeten, het is erkend en opgetekend in het Guiness Book of Records. Een plaquette bij de kerk toont je het bewijs.

En het werkt: ik zou anders nooit in dit kleine gehucht zijn geweest. 

Torens zakten scheef, omdat ze te pompeus en zwaar op een te licht fundament of te zachte bodem werden gebouwd. Die gedachte geeft zo’n toren iets koddigs: het beeld van een onderuit gezakte rijkaard. Lastig fotograferen trouwens zo’n ding. Zo opvallend als het vooroverhellen zichtbaar is als je gewoon kijkt, zo moeilijk is het goed op de foto vast te leggen. Ik sta er niet ver genoeg vandaan.

Bij de scheve toren van Surhuusen hoort trouwens wel een kanttekening. Het is de scheefte in de categotie onbedoeld. Die overhellende dingen hebben blijkbaar architcten geïnspireerd ze na te botsen in moderne vorm. Google maar eens de Capital Gate Tower in Abu dhabi en de Puerta de Europa in Madrid. Indrukwekkend hoor. 

De hoogste scheve toren in de categorie modern staat in Montréal: de Montréal tower boven op het olympisch station. Niet misselijk: 165 meter hoog  en een hoek van maar liefst 45 graden. En nu komt het: ik heb het ding gezien. Van achter een vliegtuigraam in de nadering van Trudeau International Airport. Ik vond het zo’n opvallend maf object. Even fotograferen maar dacht ik. Het onbewuste begin van weer een nieuwe verzameling?